Sprawa o zasiedzenie nieruchomości
W niniejszym wpisie zajmiemy się zasiedzeniem nieruchomości. Na czym polega zasiedzenie nieruchomości? Jeśli posiadasz nieruchomość nie będąc jej właścicielem, możesz ją zasiedzieć. Do tego musisz spełnić warunki określone w kodeksie cywilnym.
Jaką nieruchomość można zasiedzieć?
Przedmiotem zasiedzenia może być nieruchomość gruntowa. Nieruchomość gruntowa jako przedmiot zasiedzenia może być zabudowana lub niezabudowana. Obok nieruchomości gruntowej zasiedzieć można także budynek oraz lokal. W przypadku lokalu powszechny jest pogląd, że można zasiedzieć tylko lokal, który już istnieje i ma założoną księgę wieczystą.
Zasiedzieć nie można dróg publicznych. Podobnie nie można zasiedzieć nieruchomości przeznaczonych na cele publiczne. Przykładem takich nieruchomości są cmentarze lub parki.
Zasiedzenie nieruchomości bez księgi wieczystej
Możesz zasiedzieć nieruchomość, która ma założoną księgę wieczystą. Możesz też zasiedzieć nieruchomość bez księgi wieczystej. Po ewentualnym zasiedzeniu dla takiej nieruchomości zostanie założona księga wieczysta.
Zasiedzenie części nieruchomości
Przedmiotem zasiedzenia nie musi być cała nieruchomość. Możesz też zasiedzieć część nieruchomości. Na przykład część działki. W takiej sytuacji będzie ona wydzielona na podstawie opinii biegłego sądowego geodety.
Samoistne posiadanie nieruchomości
Pierwszym warunkiem zasiedzenia nieruchomości jest jej samoistne posiadanie. Co to znaczy? Samoistne posiadanie to stan, gdy posiadasz nieruchomość i zachowujesz się wobec niej jak właściciel. Nie ma tu znaczenia to, czy wiesz, że nie jesteś jej właścicielem. To wpływa jedynie na to, czy jesteś w dobrej wierze czy też posiadasz w złej wierze. Innymi słowy możesz korzystać z nieruchomości, jakby była ona Twoją własnością
Płacenie podatków a zasiedzenie nieruchomości
Często słyszy się pytanie czy płacenie podatków od nieruchomości wystarcza do jej zasiedzenia. Z punktu widzenia przesłanki samoistnego posiadania nieruchomości nie wystarcza. Możesz płacić podatki jako posiadacz zależny. Jest to osoba, która posiada nieruchomość, bo z właścicielem nieruchomości łączy ją jakiś stosunek prawny np. umowa dzierżawy. Co za tym idzie, możesz zasiedzieć nieruchomość nawet jeśli nie płaciłeś od niej podatków, o ile sąd uzna, że byłeś posiadaczem samoistnym.
Zasiedzenie nieruchomości ile lat
Drugim warunkiem zasiedzenia nieruchomości jest upływ czasu. Do zasiedzenia nieruchomości musisz ją posiadać 20 lat, jeśli jesteś posiadaczem w dobrej wierze. Jeśli posiadasz nieruchomość w złej wierze, do zasiedzenia potrzebujesz ją posiadać co najmniej 30 lat.
Posiadanie w dobrej wierze
O dobrej wierze posiadacza decyduje chwila objęcia nieruchomości w posiadanie. Dobra wiara oznacza, że jesteś przekonany, że nie naruszasz cudzego prawa. Dobra wiara występuje także wtedy, gdy jesteś przekonany, że przysługuje Ci prawo własności i w danych okolicznościach jest to usprawiedliwione. Dobrą wiarę wykluczy Twoja wiedza, że nie masz prawa do władania nieruchomością. Nie będziesz mieć dobrej wiary także w przypadku, gdy przy dochowaniu należytej staranności powinieneś wiedzieć, że prawo własności Ci nie przysługuje.
Posiadanie w złej wierze
Nie mamy definicji złej wiary w zakresie zasiedzenia. Przyjmuje się, że w złej wierze jest ten, kto wie, że prawo własności nieruchomości przysługuje innej osobie. W złej wierze jest też osoba, która powinna wiedzieć, że prawo własności przysługuje nie jemu.
Doliczenie czasu posiadania poprzedniego posiadacza nieruchomości
Obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Warunkiem jest to, by podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania. Przykładem takiej sytuacji jest posiadanie przez rodziców a następnie przez ich dziecko.
Uwaga! Gdy poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze. Czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Jeśli łączny czas jest krótszy, nie możesz doliczyć jego czasu posiadania.
Powyższe zasady stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.
Skutki zasiedzenia nieruchomości
W wyniku zasiedzenia prawo własności poprzedniego uprawnionego wygasa. Osoba, która zasiedziała nieruchomość nabywa jej prawo własności. Natomiast nie powoduje to wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych, takich jak hipoteka. Oznacza to, że jeśli nieruchomość była obciążona hipoteką, to stan ten trwa dalej. Zmienia się tylko właściciel nieruchomości.
Skutek zmiany właściciela w przypadku zasiedzenia następuje z mocy prawa. Oznacza to, że orzeczenie sądu tylko to potwierdza.
Wniosek o zasiedzenie i dalsze postępowanie
Sądem właściwym dla sprawy o zasiedzenie nieruchomości jest sąd jej położenia.
Wniosek o zasiedzenie może złożyć każdy zainteresowany. Oznacza to, że może to zrobić osoba, która uważa, że zasiedziała nieruchomość, jak i każdy inny zainteresowany. Zainteresowanym jest każdy, czyjego praw dotyczy postępowanie. Sąd w ramach postępowania oceni, kto powinien być uczestnikiem postępowania o zasiedzenie.
Jako wnioskodawca musisz podać dane poprzedniego właściciela nieruchomości. Jeśli tego nie zrobisz, sąd z urzędu podejmie czynności zmierzające do jego ustalenia.
Składając wniosek o zasiedzenie musisz do niego dołączyć odpis księgi wieczystej nieruchomości. Jeśli chcesz zasiedzieć tylko część nieruchomości objętej księgą wieczystą, do wniosku powinieneś dołączyć mapę nieruchomości.
Dodatkowo do wniosku powinieneś dołączyć wyciąg z ewidencji gruntów oraz informację organu podatkowego co do osoby opłacającej podatek od nieruchomości.
Orzeczenie o zasiedzeniu
W orzeczeniu o zasiedzeniu sąd orzeka, kto i kiedy nabył własność nieruchomości. Sąd w orzeczeniu określa tą nieruchomość poprzez oznaczenie księgi wieczystej i innych danych.
Radca prawny Kraków – zasiedzenie nieruchomości
W ramach świadczonej przez nas pomocy prawnej zajmujemy się także sprawami o zasiedzenie nieruchomości.
Jeśli masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz pomocy prawnej i chcesz skonsultować swoją sprawę, napisz do nas: biuro@prawo-krakow.pl lub zadzwoń: +48 514 089 599.
Jeżeli ten artykuł Ci się spodobał lub pomógł prosimy o polubienie naszej strony w serwisie Facebook.