Cesja wierzytelności to inaczej przelew wierzytelności. Jest to czynność polegająca na tym, że wierzyciel bez zgody przenosi wierzytelność na osobę trzecią.
Razem z wierzytelności na nabywcę przechodzą wszelkie związanie z nią prawa. Jednym z tych prawa jest roszczenie o zaległe odsetki. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w dacie przelewu wierzytelności. Dotyczy to zarówno uprawnień z nią związanych, jak i wad wierzytelności będącej przedmiotem przelewu.
Umowa przelewu wierzytelności szczegółowo uregulowana jest w kodeksie cywilnym.
Przedmiot przelewu wierzytelności
Wierzytelność będąca przedmiotem przelewu powinna istnieć w dacie zawarcia umowy cesji wierzytelności.
Czy można przenieść wierzytelność przyszłą? Powszechnie przyjmuje się, że tak, ale musi ona zostać skonkretyzowana w sposób nie budzący wątpliwości.
W wyroku Sądu Najwyższego z 17 marca 2017 r., sygn. akt: III CSK 129/16 wskazano, że przedmiotem przelewu wierzytelności mogą być zarówno wierzytelności istniejące, jak i przyszłe.
Ograniczenia przelewu wierzytelności
Co do zasady można przenieść każdą wierzytelność. Od tego istnieją jednak wyjątki. Nie można przenieść wierzytelności, gdy strony zakażą przelewu wierzytelności w umowie. W takim wypadku do dokonania przelewu wierzytelności wymagana jest zgoda dłużnika.
Uwaga !!! Umowny zakaz zbycia wierzytelności stwierdzonej pismem, jest skuteczny względem nabywcy tylko wtedy, gdy pismo zawiera wzmiankę o tym zastrzeżeniu. Nie dotyczy to sytuacji, gdy nabywca w chwili przelewu o zastrzeżeniu wiedział.
Drugą sytuacją, gdy nie można dokonać cesji wierzytelności jest zakaz ustawowy cesji wierzytelności. I tak wierzytelność zabezpieczona hipoteką oraz hipoteka mogą być przedmiotem przelewu tylko razem. Nie można też dokonać cesji wierzytelności alimentacyjnych.
I wreszcie nie można przenieść wierzytelności, jeżeli sprzeciwia się temu właściwość zobowiązania. Przykładem takich wierzytelności są wierzytelności rentowe.
W takich przypadkach w razie zawarcia umowy cesji wierzytelności będzie ona nieważna.
Czy można przenieść część wierzytelności?
Jest to bardzo częste pytanie, na które odpowiedź jest twierdząca. Nie ma przeszkód, by przenieść na inną osobą jedynie część wierzytelności. Przedmiotem cesji wierzytelności mogą być przykładowo same odsetki od wierzytelności.
Forma cesji wierzytelności
Prawo nie wymaga szczególnej formy do dokonania cesji wierzytelności. Jednak ze względów dowodowych umowę przelewu wierzytelności najlepiej zawrzeć w formie pisemnej.
Ponadto jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony.
Umowa cesji wierzytelności
Przeniesienie wierzytelności następuje w formie umowy. Cesja wierzytelności może zostać dokonana w formie sprzedaży wierzytelności. Można dokonać także zamiany wierzytelności, darowizny wierzytelności lub innej umowy, w której treści zawrzemy zobowiązanie do przeniesienia wierzytelności na nabywcę.
Przeniesienie wierzytelności może nastąpić przez jedną lub dwie umowy. Jeśli w pierwszej umowie zawrzemy jedynie zobowiązanie do przeniesienia wierzytelności, konieczne będzie jeszcze zawarcie drugiej umowy, w której nastąpi przeniesienie wierzytelności.
Zawiadomienie o cesji wierzytelności
Należy pamiętać, by zbywca niezwłocznie zawiadomił dłużnika o przelewie. Dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy. To oznacza, że dłużnik płacą poprzedniemu wierzycielowi zwalnia się skutecznie z długu, chyba że w chwili spełnienia świadczenia wiedział o przelewie.
Kolejny skutkiem zawiadomienia o cesji wierzytelności jest to, że w razie nieważności przelewu lub innych zarzutów, zbywca wierzytelności może się powołać na nie wobec dłużnika tylko wtedy, gdy dłużnik w chwili spełnienia świadczenia wiedział o nich. Dotyczy to sytuacji, gdy zawiadomienie o przelewie wierzytelności zostało dokonane w formie pisemnej.
Cesja wierzytelności a potrącenie dokonane przez dłużnika
Dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, Także w przypadku, gdy wierzytelność ta stała się wymagalna dopiero po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie.
Uwaga !! Nie dotyczy to wypadku, gdy wierzytelność przysługująca względem zbywcy stała się wymagalna później niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu. W takiej sytuacji dłużnikowi nie przysługuje prawo potrącenia.
Odpowiedzialność zbywcy wierzytelności
Zbywca wierzytelności ponosi względem nabywcy odpowiedzialność za to, że wierzytelność mu przysługuje.
Za wypłacalność dłużnika w chwili przelewu ponosi odpowiedzialność tylko o tyle, o ile tę odpowiedzialność na siebie przyjął.
Cesja wierzytelności związanych z dokumentem na okaziciela
Powyższych zasad o przelewie nie stosuje się do wierzytelności związanych z dokumentem na okaziciela lub z dokumentem zbywalnym przez indos.
Przeniesienie wierzytelności z dokumentu na okaziciela następuje przez przeniesienie własności dokumentu. Do przeniesienia własności dokumentu potrzebne jest jego wydanie.
Radca prawny Kraków
Jeśli masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie cesji wierzytelności, napisz do nas: biuro@prawo-krakow.pl lub zadzwoń: +48 514 089 599.
Porady prawnicze online
W tematyce przelewu wierzytelności udzielamy także porad prawnych online.
Jeżeli ten artykuł Ci się spodobał lub pomógł prosimy o polubienie naszej strony w serwisie Facebook. Dziękujęmy.